Pavot(-de-Ventour)
Papaver alpinum
Papaveraceae
Autre noum : Pappàri.
Noms en français : Pavot des Alpes rhétiques, Pavot velu du Groenland.
Descripcioun :Lou pavot-de-Ventour trachis en group dins lis esboudèu de Ventour e dis Aup. Fai de poulìdi flour jauno o de cop que i'a aranjo. Es uno planto proun pelouso. Li meno dis Aup e de Ventour caupon dins la subsp. alpinum (inc. rhaeticum) e li di Pirenèu dins la subsp. suaveolens.
Usanço :Ei bessai manjadis, coume lis àutri pavot, mai n'en sabèn pas rèn.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Papaver
Famiho : Papaveraceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Auto mountagno
- Mountagno mejano
- Esboudèu
- Roucaio
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Papaver alpinum L., 1753
(= Papaver rhaeticum Leresche, 1881 )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753